Thứ Năm, tháng 9 20, 2007

NHỚ QUÊ XƯA

Sáng nay, lang thang vô blog của chị Lý Lan thấy một entry mới thiệt hay. Đưa lên đây một đoạn để nhớ:

“Hồi đó còn chiến tranh, ban đêm có giới nghiêm, nhưng trong xóm nhỏ nhà này chạy qua nhà kia có mấy bước nên không sao. Ti vi mới xuất hiện ở Sài Gòn, trong xóm chỉ có vài nhà sắm được, để chình ình giữa nhà, bữa nào có hát cải lương thì chủ nhà trải chiếu trước ti vi cho bà con lối xóm qua coi. Nội dung những tuồng cải lương đó mình đã quên gần hết, nhưng không khí rôm rã của đám khán giả coi cọp thì chắc suốt đời không quên. Nhớ tuồng cải lương gì đó, kép chánh bị ví chạy vòng vòng sân khấu nhiều phen sát nút đến nỗi phải dừng lại oánh một chập rồi mới chạy tiếp, tình thế thiệt là khẩn cấp, khẩn cấp! Rồi cuối cùng chàng bị đâm một nhát thấu tim, khiến chàng một tay bụm lưỡi gươm cho dính chặt vô ngực mình, một tay giơ ra cho khán giả thấy máu trào ra, (miệng chàng cũng trào máu) thế là xuất hiện một hồng nhan tri kỷ khóc lóc thảm thíêt, và chàng cất cao giọng ca mùi mẫn trứ danh than thở, phân trần, kể lể nguồn cơn cớ sự uẩn tình oan khuất giải bày cầu xin trách móc tủi hờn ngậm ngùi cay đắng xót thương tha thứ trối trăn… Nghe kép này ca rất ư đói bụng, mình bèn chạy về nhà lục bếp kiếm chén giở nắp nồi vét cơm nguội chan xì dầu trộn miếng xá xíu rồi chạy qua nhà bà Mười thấy đám coi cọp cải lương vẫn còn đông đủ, kép chánh vẫn còn ôm ngực đẫm máu mà gân cổ ca. Mình la lên “chưa chết hả”, bị quở “đồ vô duyên, chưa hết sáu câu vọng cổ mà chết cái nỗi gì?” Đành ngồi xúông góc chiếu ăn hết chén cơm nguội rồi chạy về nhà cất chén lấy ly rót nước rồi uống cạn rồi cất ly rồi chạy trở qua đám cải lương ngồi trở xuống góc chiếu xem tíêp anh kép chánh đang ôm ngực lảo đảo xuống xề. Mình băn khoăn “rốt cuộc ổng có chết không” thì bị nạt “kép chánh chết thì vãn tuồng, còn gì coi nữa!”.

Đọc mà nhớ quê chồng quá đỗi. Xứ Kinh Già Dong, gần Kinh So Le Kiểu Mẫu, Cà Mau - nghe tên cũng dư biết quê mùa đến cỡ nào. Cách đây độ chục năm, chế Hai mua cho ba tôi cái tivi màu 21’’. Đó là cả một sự kiện với cả xóm. Vui nhất vẫn là mỗi tối thứ Bảy, lịch phát cải lương định kỳ của Truyền hình Cà Mau. Mới 6 giờ tối mà má tôi đã sai tôi đi nhúm lửa nấu nước pha trà đặng một hồi khách khứa, bà con tới có nước mà uống. Rồi coi lại đám lá dừa khô trong bếp còn nhiều không. Má tôi lo xa, sợ đến khuya, tuồng vãn không có đủ bó làm đuốc soi đường cho khách về.
Ôi thôi, mấy bà dì, bà thím, mấy số, mấy chế… ngồi chật hết mấy bộ ván ngựa, tràn qua tới hàng ba. Và thể nào một hồi cũng nghe tiếng hỉ mũi rột roẹt, tiếng chép miệng, tiếng chắt lưỡi hít hà tuỳ theo mức độ biểu cảm của mấy cô đào hát, mấy anh kép mắt môi đỏ lòm. Có bà thím nhập tâm quá buột miệng chưởi: “Bà mẹ nó. Vợ con đùm đề vậy mà cũng bỏ cho đành đoạn ha”. Hoặc giả: “Cái thứ đàn bà bỏ đi theo trai đó gặp tao là tao đem đi câu sấu, đem đi bằm cho vịt nó ăn”. Bà này nói một cây, bà kia hoạ lại một tiếng, rồi lại “ghen hàng xáo” cho… mấy nhân vật trong tuồng. Nhặng xị hẳn lên. Muôn lần như một, ba chồng tôi phải đập bàn cái rầm nạt ngang: “Tụi bây có để cho tao nghe trọn tuồng không ?”.

Mỗi khi vậy, tôi lại bụm miệng nhịn cười. Nhưng rồi hồi lâu nghĩ lại. Thật ra, mấy bà đang mượn chuyện tuồng tích để răn dạy con cháu đó chớ. Các tuồng tích cải lương đã như một Quốc văn giáo khoa thư cho những dân quê ít học quê xứ chồng tôi.

Thời gian rồi cứ lặng lẽ trôi đi. Dân quê giờ có nhiều cái để coi, nhiều thứ để giải sầu. Những tuồng tích cải lương tối thứ Bảy đã không còn níu kéo được ai. Mà xem chừng con gái quê cũng vắng bóng hơn xưa. Đứa thì đi lao động hợp tác, đứa thì đi lấy chồng nước ngoài… Mỗi khi nhà chồng có đám tiệc thấy vắng hẳn cảnh ngâm bột, xay gạo làm bánh khéo từ vài ba ngày trước. Đồ ăn thức uống bánh trái mua từ ngoài chợ vô. Sang trọng thì có, hào nhoáng thì có… nhưng kiếm một chút hồn quê lại thấy khó gì đâu !

Thứ Sáu, tháng 9 14, 2007

KÉO RÈM CỬA

Phòng làm việc của mình ở tầng một, có 2 khung cửa sổ xinh xinh, mình chọn rèm trắng. Vậy nên, lúc nào căn phòng cũng chói chang ánh sáng. Dù muốn hay không muốn thì rèm cửa lúc nào cũng buông. Ừ, mà dù có buông rèm hay không buông rèm thì có lúc nào mình đủ rãnh rỗi, đủ tĩnh tâm, đủ thư thái để mà kéo rèm nhìn mây trời viển vông.

Cũng không biết, tự bao giờ công cụ Internet đã trở thành “khung cửa sổ” của rất nhiều, rất nhiều người trong đó có cả mình. Tỷ như, ngồi ở đây mà thấy hết thế sự bên Tây, bên Tàu, sá chi đến Sài Gòn, Hà Nội. Tò mò một tí, sục sạo một tí… lại tưởng chừng thấy hết ruột gan của người đời. Bạn bè hỏi cái gì cũng trả lời tinh thông ráo trọi.

Sáng nay, tự dưng có một động tác lạ hoắc là… kéo rèm. Mới hay, nắng chi mà nắng lạ lùng. Mấy hàng dừa bên trường Chính trị lúc lỉu trái, rồi chuối, rồi trứng cá, rồi những bụi cây mai dương sau lưng văn phòng không biết mọc tự lúc nào mà xanh tốt lạ lùng. Một cao ốc trên đường Trần Ngọc Quế nhú lên tự bao giờ mà mình không hay. Lại nhớ hồi văn phòng còn ở 164/1c, Trần Ngọc Quế - một con đường ngắn, nhỏ, lầy lội, mỗi khi mùa mưa đến là ai cũng phải nháo nhác chạy tới, chạy lui hì hụi tát nước. Thuê một căn nhà giá 3 triệu đồng, mừng muốn chảy nước mắt khi so với căn nhà ọp ẹp ở dốc cầu Nhị Kiều. Ở đó, có những bữa ăn ấm áp lạ lùng. Tỷ như, anh Nh. mua cá kèo kho rau răm; mua cá linh kho lạt; mình thì trổ tài nấu bún mắm; lại có khi mua thịt chuột về muối chiên và dụ khị ông H. râu ăn. Lúc đó, thằng T. tính tình linh hoạt, khôi hài chứ không như bây giờ. Nhiều cuộc nhậu long trời, lở đất. Nhiều đêm nghe mấy ông anh tụ lại hát bolero tình tang … Mới đó mà đã gần 10 năm với bao buồn vui, hờn giận, bao cuộc chia tay. Ngày dọn đến thuê căn nhà 13, Trần Văn Hoài của anh T., đứa nào, đứa nấy mặt mũi buồn thiu làm như căn nhà thuê đó là nhà mình không bằng. Đến chừng dọn qua căn nhà đồ sộ, khang trang ở 99, Trần Văn Hoài – đích thị là sở hữu của mình - vậy mà vẫn không vui đến độ nhảy tửng lên. Con người ta cứ hay hoài nhớ đến khổ vậy đó. Ngày đầu ngồi trong căn phòng máy lạnh 50 mét vuông, em Tr. buông một câu: “Sao em thấy lạnh lưng quá. Chỉ muốn ngồi xúm xít, chật chội như cái văn phòng cũ thôi”. Mình nạt ngang: “Sung sướng mà không chịu, muốn chịu khổ ha. Buồn thì buồn cũng ráng ngồi cho bảnh tẻn chút coi. Ngồi đi rồi chị gắn cho cái huy chương… Vì sự nghiệp khuếch trương thương hiệu nghen”. Riết rồi cũng quen, lại nghe tiếng cười râm ran. Lại có nhiều cuộc nhậu tưng bừng, nhiều kỷ niệm buồn vui. Thời gian cứ trôi như vậy, như vậy.

Kèo rèm cửa không chỉ thấy mây trời, cây cỏ. Còn thấy được nhiều thứ xa tít mù khơi.

Ừ mà sao từ lâu lắm rồi mình lại không nghĩ ra chuyện kéo rèm.

Thứ Tư, tháng 9 12, 2007

TIẾN THOÁI LƯỠNG NAN

Tiến thoái lưỡng nan, đi về lận đận.
Tình đôi ngập ngừng, tiến thoái lưỡng nan.
Mây bay khắp xứ. Chân mờ cõi xa.
Vàng phai nhè nhẹ. Chiều hôm cửa nhà.
Tiến thoái lưỡng nan, đi về lận đận.
Ngày xưa lận đận, tiến thoái lưỡng nan.
Mây bay... khắp xứ. Chân mờ cõi xa.
Vàng phai nhè nhẹ. Chiều hôm... cửa nhà.
Tiến thoái lưỡng nan, đi về lận đận.
Ngày xưa lận đận không biết về đâu!
Về đâu cuối ngõ? Về đâu cuối trời?
Xa xăm tôi ngồi tôi tìm giấc mơ.
Xa xăm tôi ngồi tôi tìm lại tôi...
Tiến thoái lưỡng nan, đi về lận đận.
Ngày nay lận đận là... giọt hư không!
"Trong mấy trăm bài hát của anh, Trịnh Công Sơn chưa lần nào hạ mình đến cái mức phải vay mượn một thành ngữ chữ Hán nôm na, dễ dãi để làm nhan đề. Cái nhan đề "tiến thoái lưỡng nan" nghe không thơ chút nào, chẳng Trịnh Công Sơn gì cả, nhưng ai có thể đề nghị một nhan đề nào khác nói trắng ra hơn được nữa những đối nghịch, mâu thuẫn, âm thầm xâu xé Trịnh Công Sơn suốt đời ? Có một nhan đề nào khác gói ghém trọn vẹn tâm sự bất an của Trịnh Công Sơn từ trong những bài hát đầu tiên ?
Tiến thoái lưỡng nan là một bài hát thật buồn, buồn nhẹ cho nên buồn mênh mông, buồn của hoàng hôn phủ xuống chiều, buồn của hoàng hôn phủ xuống đời - vàng phai nhè nhẹ chiều hôm cửa nhà - buồn của người sắp ra đi, cõi xa mây phủ, không biết đi đâu về đâu – về đâu cuối ngõ về đâu cuối trời.
Bài hát thật buồn, đến muốn khóc, và đơn giản, đơn giản đến mức không thể đơn giản hơn được nữa. Tôi đã thử đếm có bao nhiêu chữ trong bài hát. Vỏn vẹn 48 chữ, láy đi láy lại hai chữ lận đận : ngày xưa lận đận ... ngày nay lận đận, đi về lận đận, tiến thoái lận đận. Rồi bỗng nhiên, nhẹ như khói, nhẹ như buổi chiều, lận đận tan vào hư không. Đây không phải là lần đầu anh nói đến hư không ; hư không là một tứ lớn trong lời ca của anh, và anh thấy hư không cả trên nụ cười giai nhân - môi em cười như lá hư không. Nhưng đây là lần đầu, gần như lần đầu, hư không đến ở cuối bài hát, chấm dứt bài hát, như giải đáp cuối cùng của mọi chuyện, mọi sự việc, mọi tranh chấp, mọi đối nghịch, mọi mâu thuẫn, mọi thị phi. Ngày nay lận đận là giọt hư không..."
Cao Huy Thuần
http://vietgiaitri.com.vn/?autocom=music&CODE=song&aw=play&catid=5&mid=18992

Chủ Nhật, tháng 9 09, 2007

VIRUS MẮC DỊCH

Cả tuần nay vật lộn với cái máy vi tính nhiễm virus. Đại khái thấy máy tính báo: "Máy có virus, hãy cập nhật phiên bản mới nhất của An. về ngay để diệt". Mình thơ ngây tưởng bở, bấm nút OK. vậy là dính chưởng. Con virus mắc dịch này nắm toàn bộ quyền điều khiển hệ thống, cóc có vô internet, cóc làm gì hết ! Uống cà phê sáng, mới hay máy bác Tuyên cũng vậy !
Thôi thì tặng mình, tặng bác Tuyên và tặng tất tật ai còn lúi cúi làm việc trối chết vào chiều Chủ Nhật một file thư giãn:
Một số thông tin về phần mềm Wife 1.0

Wife (vợ) luôn là nỗi ám ảnh của cánh đàn ông cả khi chưa có lẫn khi đã có. Nhất là khi... đã có. Dưới đây là một “tiểu phẩm” vui vui cách điệu suy nghĩ của cánh đàn ông về các bà vợ:

. Lá thư của một khách hàng:
Kính gửi: Phòng Hỗ trợ khách hàng.
Làm ơn giúp tôi giải quyết vấn đề sau:
Năm ngoái, tôi đã nâng cấp chương trình Girlfriend 7.0 lên thành Wife 1.0 và nhận thấy có nhiều điều bất ổn. Chương trình mới này hiện đã phát sinh một số chương trình con Child Processing chiếm rất nhiều không gian và các resource quý giá khác mà trước kia trong phần quảng cáo sản phẩm lại không thấy nói tới. Thêm vào đó, Wife 1.0 lại tự cài đặt thêm một số chương trình, dần xâm nhập và quản lý tất cả các hoạt động khác trong toàn bộ hệ thống.
Những chương trình ứng dụng như Bikini 3.0, Boys Nite 2.5, Saturday Football 5.0 không còn chạy được nữa. Cứ mỗi lần tôi khởi động chương trình mình ưa thích thì Wife 1.0 lại làm cho chúng bị ngắt giữa chừng. Tôi đang định cài lại Girlfriend 7.0 nhưng chương trình gỡ bỏ (uninstall) Wife 1.0 lại không hoạt động. Làm ơn giúp tôi gấp, xin cảm ơn!
Ký tên: Mr. Unlucky man

2. Trả lời của Phòng Hỗ trợ khách hàng:
Mr. Unlucky man kính mến!
Đây là một vấn đề rất phổ biến mà cánh mày râu thường hay phàn nàn. Trong hầu hết các trường hợp thì nguyên nhân đều là do nhận thức sai lầm ngay từ lúc đầu. Nhiều người nâng cấp từ một phiên bản Girlfriend lên Wife 1.0 với ý nghĩ rằng Wife 1.0 đúng là một chương trình giải trí và phục vụ thiết thực.
Thực ra, Wife 1.0 là một hệ điều hành được tạo ra để quản lý mọi thứ. Ông khó mà gỡ bỏ, xoá hoặc hạn chế Wife 1.0 hay chuyển đổi trở về Girlfriend 7.0 (hay bất cứ bản nào cổ hơn) vì Wife 1.0 mạnh hơn hẳn mọi chương trình khác.
Một số người thậm chí đã thử cài đặt thêm Girlfriend 8.0 hay cài đè phiên bản Wife 2.0 nhưng cuối cùng lại gặp nhiều rắc rối hơn so với dùng chương trình Wife 1.0 nguyên thuỷ. Với kinh nghiệm của một nhân viên hỗ trợ kỹ thuật tôi thành thật khuyên ông cứ dùng Wife 1.0 và tập thích nghi với chương trình này. Bản thân tôi cũng dùng Wife 1.0 và tôi khuyên ông đọc lại toàn bộ phần nói về những lỗi thao tác thường gặp. Ông phải nhận lấy tất cả trách nhiệm cho những lỗi và những vấn đề có thể xảy ra bất kể nguyên nhân gì. Cách xử lý tốt nhất cho mọi trục trặc là nên dùng chương trình phần sửa lỗi Appologize. Trong bất kỳ trường hợp nào, tránh sử dụng ngay phím ESC vì cuối cùng không trước thì sau ông cũng phải gõ lệnh Appologize trước khi Hệ điều hành Wife 1.0 trở lại hoạt động bình thường.
Nói chung, hệ thống sẽ làm việc hoàn hảo chừng nào ông còn chịu trách nhiệm cho những lỗi thao tác của mình. Wife 1.0 là một chương trình tuyệt vời nhưng đòi hỏi phải được bảo trì thường xuyên. Ông có thể mua thêm một số phần mềm hỗ trợ để cải thiện sự vận hành của Wife 1.0. Tôi xin giới thiệu phần mềm Flowers 2.1 và Presents 5.0.
Trong bất kỳ trường hợp nào xin cũng đừng cài đặt Secretary with Short Skirts 3.3. Đây không phải là một chương trình hỗ trợ cho Wife 1.0 và có thể gây những thiệt hại không thể phục hồi được cho hệ điều hành này.
Mong rằng ông sẽ quen dần với Wife 1.0.
Xin gửi lời chào trân trọng,
Phòng Hỗ trợ khách hàng.

NHÂN NGÀY BÁO CHÍ QUỐC TẾ 8.9

Bộ quy tắc hành xử của phóng viên Anh do Hiệp hội các nhà báo Anh quốc đưa ra, quy định những nguyên tắc chính của báo chí Anh và Ireland từ năm 1939. Nó được cập nhật vào năm 2007. Các thành viên của Hiệp hội các nhà báo quốc gia được mong đợi tuân theo các nguyên tắc nghề nghiệp sau:
1. Luôn đi theo và bảo về nguyên tắc tự do báo chí, quyền tự do ngôn luận và quyền của công chúng được biết thông tin
2. Cố gắng đảm bảo rằng thông tin mà họ cung cấp được truyền tải một cách trung thực, chính xác và công bằng
3. Nỗ lực hết sức để cải chính những thông tin không chính xác gây nguy hại
4. Phân biệt giữa tin tức có thật và ý kiến riêng
5. Thu thập tài liệu bằng các phương pháp thật thà, thẳng thắn và cởi mở, trừ những bài điều tra phục vụ lợi ích lớn của cộng đồng và liên quan tới những bằng chứng mà không thể có được nếu phóng viên sử dụng các biện pháp minh bạch
6. Không làm gì để xâm hại đến đời tư, nỗi đau hay sự khốn cùng của bất kỳ ai, trừ phi vì lợi ích rất lớn của cộng đồng
7. Bảo vệ bí mật của nguồn tin và những tài liệu thu thập được trong quá trình tác nghiệp
8. Chống lại những đe doạ hay bất kỳ thế lực nào muốn gây ảnh hưởng, bóp méo và đàn áp thông tin
9. Không tranh thủ làm lợi cho cá nhân mình một cách không công bằng nhờ vào những nguồn tin thu thập được trong quá trình tác nghiệp trước khi thông tin đó trở thành kiến thức của cộng đồng
10. Không tạo ra những sản phẩm có nhiều khả năng dẫn tới sự hận thù hoặc phân biệt dựa trên tuổi tác, giới tính, chủng tộc, sắc da, nguồn gốc, tình trạng thân nhân, sự ốm yếu tàn tật, tình trạng hôn nhân và xu hướng tình dục
11. Không phát biểu, viết hay xuất hiện dưới sự trợ giúp của bất kỳ sản phẩm thương mại hay dịch vụ nào, mà sản phẩm đó có quảng cáo trên phương tiện truyền thông mà người phóng viên đó làm thuê
12. Tránh đạo văn.

Tiêu chuẩn đạo đức của phóng viên ở Hồng Kông

* Phóng viên có nghĩa vụ phải duy trì các tiêu chuẩn nghề nghiệp và đạođức ở mức cao nhất.* Phóng viên luôn bảo về nguyên tắc tự do báo chí và các loại hình truyền thông khác trong quan hệ với việc thu thập thông tin và thể hiện bình luận và chỉ trích. Phóng viên sẽ nỗ lực hết sức để ngăn chặn sự bóp méo, đàn áp thông tin và kiểm duyệt.

* Phóng viên nỗ lực để đảm bảo rằng thông tin mà phóng viên thể hiện là công bằng và chính xác, tránh thể hiện bình luận và sự phỏng đoán như những sự thật có cơ sở và làm giả thông tin, bằng việc bóp méo, đưa thông tin có chọn lọc và thể hiện sai sự thật.

* Phóng viên sẽ cải chính ngay lập tức bất kỳ thông tin không chính xác gây hại nào, và đảm bảo rằng cải chính và lời xin lỗi đó được nhiều người biết đến,, đồng thời tôn trọng quyền được hồi âm của những người bị chỉ trích khi vấn đề đủ tầm quan trọng.

* Phóng viên chỉ thu thập thông tin, hình ảnh và những miêu tả bằng những phương cách công khai và thẳng thắn. Việc sử dụng các biện pháp khác chỉ có thể được chấp nhận nếu xét đến tầm quan trọng của lợi ích cộng đồng đối với thông tin đó. Phóng viên có nghĩa vụ phải thực hiện sự suy xét của bản thân để chống lại cách sử dụng các biện pháp không công khai và thẳng thắn khi tác nghiệp.

* Tuỳ thuộc vào tầm quan trọng của thông tin với lợi ích của cộng đồng, phóng viên không làm điều gì xâm phạm đến nỗi khốn khổ và đau đớn của người khác. (Tức là nếu thông tin đó không quan trọng thì không nên…)

* Phóng viên đảm báo bí mật nguồn tin.

* Phóng viên không chấp nhận hối lộ hay cho phép lý do nào đó ảnh hưởng tới công việc chuyên môn của họ.

* Phóng viên không “cho mượn” bản thân họ để bóp méo và đàn áp sự thật vì quảng cáo hoặc những lý do khác. (tức là không “bán mình”).

* Phóng viên không tạo ra những sản phẩm khuyến khích sự phân biệt đối với chủng tộc, màu da, nguồn gốc, giới tính hay xu hướng tình dục.

* Phóng viên không kiếm lợi từ thông tin họ có được trong quá trình tác nghiệp, trước khi thông tin đó trở thành kiến thức chung của cộng đồng.

DẸP MỘT CON ĐƯỜNG

Thấy dzậy mà hổng phải dzậy !
Bì đặt vỗ ngực xưng tên dân Nam Bộ !
Muốn chưởi thề hết sức !

CHUYỆN ĐỜI

Hổm rày thời sự trên những blog (đa phần blog của các nhà báo) liên quan đến sếp. Định không nói vì rất dễ bị hiểu lầm, nhưng không sao thôi được ý định.
Chợt nghĩ hôm nay là ngày cúng tuần thứ 2 của bác Ba, nghĩa là chuyện chỉ mới đây thôi. Những người mới đây thôi còn thấy ở đám tang; nay lại mượn tên giang hồ hành hiệp nói toàn những điều máu lửa binh đao. Liệu có đáng và có nên không !
Nhớ hôm đám tang, cô văn thư gởi cho sếp cái phong bì nhỏ chỉ ghi vắn tắt "một bạn đọc", trong đó bạn đọc (là ông, bà, cô, dì... chúng tôi cũng không rõ) xếp mười mấy con hạc giấy với lời phụ chú "gởi cho bà cụ quy tiên". Rồi những người viếng thăm lúc 12 giờ đêm, 1 giờ sáng... nếu không vì tình thân thì liệu họ có lặn lội đến (dù đường khá xa, tối tăm, lầy lội). Rồi nhiều lãnh đạo, nhiều doanh nghiệp... chẳng "ân oán giang hồ" gì với TN cả (nói theo ngôn ngữ bình dân cánh nhà báo dùng là vậy) họ đến không chỉ một và hai ba lần. Không bao thơ, không quà cáp... cứ đến ngồi uống rượu, uống trà, tán gẫu với chúng tôi. Mà tôi cũng chưa bao giờ dựự một đám tang mà nhiều quan chức cấp cao, nhiều ban ngành, nhiều nghệ sĩ đến viếng như vậy. Cảm giác ngay lập tức vẫn là thước đo uy tín và độ phủ sóng của tờ báo. Kế đến là sự quảng giao và tấm lòng của người đứng đầu.
Chuyện tấm lòng của anh K. thì rất nhiều người đã biết. Hình như lâu nay, báo TN chưa từng có thông lệ đuổi một ai. Khi nóng lên thì sếp có thể rầy la, chưởi mắng như tát nước vào mặt. Nhưng khi nguội dần thì sếp lại cười cười mà đe: "Sao mà mấy ông, mấy cô làm khổ tui quá chừng vậy". Thấy bà xã anh Ngọc Thành (phóng viên báo đã mất) đến viếng, ảnh gọi lại ngay mà bảo: "Lúc này em sống đỡ không. Ráng nuôi tụi nhỏ ăn học tới nơi, tới chốn nghen. Thằng Thành hồi còn sống tiếng là lăng nhăng nhưng mà nó tốt bụng lắm. Em đừng để bụng nó mà tội nghiệp". Rồi chuyện quyết ngay cho chị Kim Lan vào làm việc thế chỗ chồng là anh Nhã Bình, ngay ngày di quan anh N.B. Làm việc nhiều nơi mà tôi cũng chưa giờ thấy nơi nào lính trang có thể nói chuyện thoải mái, chẳng kiêng dè như ở TN (chỉ ngoại trừ những tên muốn xun xoe mà nơi nào cũng có). Đứa nào hết tiền cũng làm gan gạ gẫm và sếp mủi lòng móc túi cho. Tụi tôi thường tự hào vì có một người lãnh đạo như vậy.
Nói dông dài chỉ để hiểu rằng cái lý khi TN quyết định đăng cái cảm tạ vừa nêu. Mà thật ra toàn bộ 4 trang màu đó, tuy có đánh số nhưng vẫn dành một số trang để đăng quảng cáo. Các chủ blog - vốn là những nhà báo thứ thiệt - thừa biết điều đó, nhưng cố tình không hiểu. Buồn thay !
Đưa lên đây 2 entry nhặt trên mạng. Một của nhà báo N.T. Thịnh và một của người tôi không quen.
Nghĩ trước một nỗi đau...
Tôi ngồi lặng người sau khi đọc xong rất nhiều lời bàn luận trên blog của một số người về lời cảm tạ trên báo tôi.
Một cảm giác rất khó cắt nghĩa, bao trùm lên đó là một nỗi buồn về nhân tình thế thái.
Tôi không nói gì thêm về lời cảm tạ, vì mọi người đã biết cả rồi, tôi cũng không biện minh cho TBT của mình, vì tôi cũng là thành viên trong báo TN, người trong cuộc có biện minh gì người ta vẫn nghĩ mình là người trong cuộc.
Tôi đọc những lời báng bổ cả người sống lẫn người chết mà thấy lòng se sắt, sao người ta lại có thể nói ra những lời này khi tang gia vẫn còn bối rối...Và TBT tôi cũng là một người con, người con vừa mất đi điều vô giá của đời mình: Mẹ.
Một tuần trôi qua, nhưng trước mắt tôi vẫn hiện lên hình ảnh anh NCK, với gương mặt thất thần của một đứa trẻ con khi đập đầu xuống đất mà gào lên: “Mẹ, mẹ ơi, con không cần gì cả, con chỉ cần có mẹ thôi! Mẹ....con chỉ cần có mẹ thôi mẹ ơi!”
Anh bảo: Cuộc đời mẹ tôi không cần một thứ gì cả, con cháu cho đồng nào cũng mang cho người khác, thức ăn còn thừa đậy lại để bữa sau ăn, cho dù bữa sau mang cơm canh nóng lên mẹ tôi cũng để lại, ăn bằng hết thức ăn cũ mới thôi...”
Vì thế, anh và gia đình đã quyết định không nhận tiền phúng điếu,
Hàng xóm mới của bà đã đến viếng rất đông. Họ khoe được bà cho cái này cái nọ, dù không nhiều...
Khi chào anh để về Đà Nẵng, anh dặn: “Ông sướng hơn tôi là còn cả ba mẹ, ráng mà giữ lấy ông bà, ráng nghe ông, mất mẹ thấy cuộc đời chống chếnh lắm, vô nghĩa lắm...”
Người mẹ của anh sinh anh ra được vài tháng thì ba anh tập kết ra Bắc, bà ở lại Thăng Bình đất Quảng nuôi con nhỏ và hoạt động cách mạng. Người mẹ, người nữ Đảng viên cộng sản đã từng bỏ anh lại cho làng xóm khi bị bắt vào nhà lao Hà Lam và sau đó lớn lên, anh lại không chăm sóc được mẹ vì hoạt động phong trào và bị Mỹ ngụy bắt đi tù...
Một người mẹ, một đứa con trai duy nhất ngần ấy năm dựa vào nhau mà sống, mà hoạt động, mà chờ chồng, chờ cha...
Anh đã không còn bà bên cạnh.
*
Con người không ai toàn bích. Anh K cũng là một con người.
Thế nên, mổ xẻ, bình luận một sự việc là quyền của mọi người, nhưng lúc nào và như thế nào là điều khiến tôi suy nghĩ không dứt...
Đọc những bình luận quá lời trước nỗi đau của người khác tôi thấy thế nào ấy, hình như là không phải lắm...
Tôi viết lại chuyện này chỉ cho tôi thôi, ai không đồng ý cũng nên thể tất, xin đừng tranh cãi ở đây...
Vô cùng cám ơn mọi người!

Entry này được post lại từ blog của Ha Truong
http://blog.360.yahoo.com/blog-UJwme6M1Yae.S04jWQmZ
Cám ơn Ha Truong đã cho tôi thêm một bài học sâu sắc.

1. "Hình như địa ngục không có chỗ dành cho tôi", đó là câu nói một người hài hước bậc thầy, mà khi đọc, tôi không thể quên.
Tôi cũng chưa bao giờ, và sẽ không bao giờ còn có cơ hội được gặp, để minh xác lại câu nói đó. Tuy nhiên, tôi tin rằng câu nói trên được trích lại chính xác, bởi danh tiếng của người đã ghi lại câu nói này.
Điều vui vẻ nhất (tôi gọi vậy), là rất nhiều người đã trích lại câu nói này trong những tình huống mà họ muốn đặt câu nói đó vào, để áp đặt những sự kiện mà họ đã sắp xếp có chủ ý, liên quan đến cuộc đời ông, theo ý họ.
Thậm chí, có người còn bình luận thêm: "Người Mỹ sẵn sàng xui quỷ Satan đuổi R. Nixon khỏi địa ngục, để chừa chỗ cho ông". Vui thiệt.
Họ dường như muốn quên một điều rằng: Ông là một ngưòi hài hước. Cá tính lạc quan trong mọi tình huống đã ăn sâu vào phản xạ tự nhiên của ông.
2. Mấy hôm rỗi lên bờ lốc của những người lạ lẫn những người quen, cả những người chỉ nghe chứ chưa bao giờ được hân hạnh gặp, thấy cả một thế giới thu nhỏ của các tạng người.
Cũng thấy không ít người đang muốn áp đặt những quy tắc chưa bao giờ tồn tại trong báo giới lên những người khác. Chuyện mới nhất là báo TN dành hẳn một trang đăng lời Cảm tạ.
"Nhân danh độc giả" bỏ tiền mua báo, thế giới ảo trở nên ồn ào bởi những thông tin bàn luận. Tất nhiên ai cũng có lý, nhưng sao tôi thấy họ quá nhẫn tâm.
"Nghĩa tử là nghĩa tận", khi gặp một đám tang dọc đường, tôi vẫn thấy ô tô đi chậm lại để chờ, hay những người đi chiều đối diện chủ động xuống xe, dắt bộ khi đi ngang qua đám tang. Họ là những người lạ với nhau.
Dường như, trong thế giới này, người ta đã dần bớt đi tình nhân ái và tính nhân văn của giữa con người với nhau, chưa kể là tình đồng nghiệp.
Việc đăng 1 trang báo như vậy chính độc giả sẽ phán xét. Còn những người cùng có chung một nghề nghiệp mà họ tôn thờ, tại sao lại phải phán xét nhau? Và ai là người dám nói thẳng nhận xét với những người đồng nghiệp báo bạn?
3. Năm 1970, ký giả Robert Sam Anson, đồng nghiệp của người tôi kể trên (ở tuần báo Time) bị bắt tại Campuchia. Chính ông đã can thiệp bằng mọi kênh để cứu mạng ký giả này. Mãi về sau, khi gặp lại, người đàn ông cao gầy mang quốc tịch Việt Nam chỉ cười rất tươi giải thích lý do: "Vì ông là bạn tôi".
30/4/1975, trùm mật vụ Trần Kim Tuyến rời Sài Gòn trên chuyến trực thăng di tản cuối cùng. Cũng chính người đàn ông cao gầy đó đã đưa Tuyến ra tận điểm đỗ máy bay. Tuyến là kẻ thù của ông, ít ra dưới góc nhìn quan điểm.
Nhưng Tuyến cũng là người đã từng giúp đỡ, bảo vệ ông.
4. Cùng là con người, ít ra rất khó tàn nhẫn với nhau. Cùng 1 quốc tịch, cần phải bảo vệ nhau. Huống hồ, họ cùng là người, cùng một quốc tịch Việt Nam và cùng chung một nghề nghiệp, tại sao họ lại phải tấn công nhau nhỉ?
"Có một kẻ thù xứng đáng còn tốt hơn những người quen hẹp hòi", câu này đầy tính chất cao bồi nhưng cực kỳ sòng phẳng.
Cuộc sống xô bồ, không biết địa ngục ngày nay còn đủ chỗ hay không? Còn thiên đường, chắc sẽ không hương khói quá.
Hạ giới còn sống như vậy, thiên đường, hay địa ngục làm sao đủ chỗ cho họ sỉ vả nhau đây?

CHUYỆN CHẾ HAI, CHUYỆN BÀ NGOẠI

* Chị B. Ngân gởi một email sau khi xem blog của mình. Post lên đây để đọc và để lưu trữ:
“Sáng nay, Yên Nhi dậy sớm bảo mẹ thắt bím coi cho xinh xinh để vào trường dắt tay một học sinh mới vào lớp một. Cô nàng hậu đậu xem ra “quan trọng” việc này lắm.Ngày đầu tiên đến trường - nhắc đến chuyện ngày xưa, không biết Hùng có được đến trường đường hoàng không, chớ chị thì đến lớp Hai mới đi học (lớp một má dạy). Mà đi học thì lúc đi thì đi trên bộ, khi về thì lội dưới sông. Và không bao lâu thì trường bị bỏ bom, cháy rụi. Sau đó má chị và mấy dì phải ra tận Cà Mau cất một cái nhà chói cạnh chùa (đi học phải bước qua cửa chùa mới ra đường) để đi học. Vì vậy tối nào cũng lạy Phật. Còn học thì học ở trường Công giáo (trường Bảo Lộc). Và cái sự học sao lúc đó mê học đến vậy. Có bữa bụng lép kẹp, mưa tầm tã mà vẫn đội mưa cuốc bộ đến trường…Và khi nhớ lại, gần như cả đời chưa lúc nào học hành như lúc đó. Tự một đứa ở quê ra, học đọ lớp 2, nhảy vào lớp 3 giữa chừng mà đến cuối năm được xếp hạng Hai, được phần thưởng là quyển Những Ngày Xanh của Ronin - quyển sách mà cho tới giờ chị vẫn nhớ như in từng chi tiết. Có chi tiết thằng bé Rober, người Ái Nhĩ Lan xanh xao, ốm yếu vào lớp bị bạn ăn hiếp; về nhà ông ngoại dạy cho mấy bài võ và bảo phải chọn thằng cao to khoẻ nhất ở lớp để đánh nó cho cả lớp biết mặt. Thằng lớp trưởng Gavin là đứa bạn bị Rober đấm vào mặt, bị đánh lỗ đầu hai đứa dắt nhau chùi máu cho nhau và từ đó trở thành đôi bạn tri kỷ. Giờ sao kỷ niệm cứ thưa dần, nghèo dần. Đọc thấy đoạn em viết về thời thiếu thốn lại thấy nhớ má, nhớ nhà, nhớ mấy dì. Loay hoay vất vả cả đời, giờ tuổi già sức yếu…Ngày đầu tiên đi học, ngày đầu tiên… Ráng viết nhật ký để cho tụi nhỏ đọc và nhớ”.
* Cách đây độ chừng 23 năm, khi mới bước vào nghề báo ở một tờ báo tỉnh lẻ mình sống với gia đình chị Ngân và hồi đó mình hay gọi là Chế Hai như anh Phúc, như Khởi, như Út Phượng (Từ “tỉnh lẻ” dân tình các thành phố lớn ưa xài, riết rồi mình quen miệng xài theo lúc nào không hay. Chứ tờ báo tỉnh hồi đó và dường như cho đến tận bây giờ vẫn là nơi cho mình một bản lĩnh nghề nghiệp, một cách sống đậm chất Nam Bộ. Và mình luôn mang ơn nơi “tỉnh lẻ” đó).
Hồi đó, hai chị em, một ốm nhách, cao nhồng; một mập lù, lùn xủn cứ chở nhau trên chiếc xe đạp lang thang khắp phố xá Bạc Liêu. Tự nhiên thành… nổi tiếng ! Hồi đó, công viên Hàng Me trên đường Trần Phú vẫn còn đến 2 hàng me, con đường nhỏ xíu. Mà cũng chẳng ai thấy đường nhỏ, xe honda hiếm thấy, xe hơi hãn hữu, có xe đạp đã là sang lắm. Phố xá vì vậy cứ rộng tênh. Hồi đó, mỗi khi đi công tác viết bài là cuốn gói biệt tăm độ nửa tháng có hơn. Lang thang Mũi Cà Mau hay Thanh Tùng, Đầm Dơi mà lòng dạ cứ nôn nao nhớ về cái Công viên Hàng Me. Còn nhớ đi bộ qua khỏi Bưu điện một chút là có quán sâm bổ lượng, chè hột gà nước trà của Ông Chệt. Cái sân rào dây chì kẽm gai của ông Chệt nay đã bị giải toả để mở rộng đường. Cái góc nhỏ mình và chị Ngân hay ngồi có lẽ bây giờ là làn đường dành cho xe máy có cây đèn xanh, đèn đỏ thì phải. Đi bộ một chút nữa là tới Ngã tư Quốc tế với một dãy mấy bà bán bắp. Nghe kể thì oanh liệt vậy chớ mấy khi được ăn. Thử nghĩ, lương tháng 120 đồng, đóng tiền ăn cho bà Hiếu hết 90 đồng. Nhuận bút thì… 6 tháng lãnh một lần. Vậy mà mình với chị Ngân người nào cũng có Thẻ Mua sách ưu tiên của Công ty Phát hành sách. Nhớ hồi đó cuốn Trăm năm cô đơn được phân phối về Bạc Liêu 4 cuốn; hai chị em có ngay 2 cuốn nhờ bà ngoại Yên Nhi làm Chánh văn phòng !
Lại nói về bà ngoại. Mình cũng không hiểu nếu hồi đó không có bà ngoại Yên Nhi thì làm sao mình và chị Ngân và còn nhiều “vĩ nhân tỉnh lẻ” khác sống nổi qua thời bao cấp ("vĩ nhân" lớp là con, lớp là cháu xa, cháu gần, cháu ngang hông… đủ cả). Ai nấy trong túi không có một xu, “ăn bám” bà ngoại mà bàn toàn chuyện vĩ mô ! Hình như không đứa nào nghĩ đến chuyện góp tiền lương cho bà ngoại (vì có bao nhiêu tiền mua sách ráo trọi) vậy mà chưa bao giờ thấy bà ngoại cằn nhằn, kể lể. Nói nào ngay, cả đám “biết thân, biết phận” nên bà ngoại sai gì là làm tuốt luốt. Từ chuyện dán phông lịch lốc, xếp hàng mua cám heo, đi chở cặn cơm, cặn cá… cho đến canh… "người ngay" trộm rau muống. Nhớ hồi đó nhà bà ngoại có một ao rau muống to đùng nằm kế Trường Trung học Y tế; học viên cũng quá xá nghèo nên cứ qua cắt lén. Chế Hai lớn rồi nên mắc cỡ không dám đuổi; chỉ có mình và Út Phượng vừa đuổi, vừa… chưởi té tát (!). Cách đây độ mấy năm, gặp một tay bác sĩ, cũng quan chức à nghen. Ổng nhắc: “Tui biết chị từ hồi chị còn ở Bạc Liêu”. Mình vênh mặt lên nhìn đồng hương: “Ừ, hồi đó tui làm báo tỉnh. Bộ tui có làm việc với anh hả”. Ổng cười cười: “Tui đâu có hân hạnh đó. Hồi đó tui ăn trộm rau muống của chú Út Nghệ bị chị đuổi quá trời”. Trời đất ! Mình thiếu điều muốn độn thổ.
Lại nhắc về ông ngoại. Lúc đó, ông ngoại làm Phó chủ tịch tỉnh mà tính liêm khiết thì khó có ai bằng. Tỉnh phân cho một chiếc xe Honda, ông ngoại không nhận vì… ông ngoại không biết chạy; con cái biết chạy nhưng ông ngoại bảo tụi bây làm gì có tiêu chuẩn ! Mình và Khởi hay lén lén lục cặp ông ngoại “thó” vài tờ Giấy giới thiệu để đi mua cám cho heo. Mấy cô mậu dịch viên biết tỏng, cười cười bảo: “Tụi bây ăn cắp giấy của ông già phải không. Cô biết ổng chừng nào mới viết giấy này. Mà thôi, cô hổng nói ra đâu. Lẹ lẹ đem cám về cho heo ăn đi”. Hú hồn ! Mỗi khi đi làm về là chiếc xe đạp của bà ngoại lặc lè. Hai bên ghi đông là 4 quày chuối xiêm, lớp nào hườm hườm thì đem nấu canh chuối; lớp nào vừa chín mùi thì làm kem; lớp nào chín rục rã thì cho heo nái ăn đặng có sữa thúc bầy heo con (mà bao giờ chuối chín rục rã cũng là số nhiều vì con heo nái trong chuồng mới là... nhân vật chính). Chuyện mua cá cũng vậy. Bà ngoại hay mua những thứ người ta bỏ lại sau khi cạo chả cá thát lát. Về phân loại ra, ngoài xương cá, bụng cá ra thì tất tật đầu cá, vi cá đem xay nhuyễn vo viên kho lạt hay nấu canh chua, bữa nào có mỡ đem chiên lên là thế nào cũng có màn giành ăn giữa mình và Khởi, Út Phượng, Trung Trí; chế Hai và anh Ba Phúc thì hay cãi nhau những chuyện vĩ mô trong bữa ăn nên “chấp” tụi nhỏ ! Bây giờ đôi lúc thấy “thèm” kinh khủng bữa ăn hồi đó.
Lớp con cháu mà bà ngoại cưu mang hồi đó giờ mỗi người mỗi ngả, mỗi người mỗi số phận. Có những trả giá, có những cuộc chia tay, có những khổ đau… Nhưng tự hào một điều, đứa nào cũng nên danh, nên phận theo nhiều kiểu khác nhau. Và cũng không đứa nào để bà ngoại phải hối hận khi đã lỡ cưu mang. Ừ ! mà đó chỉ là cách nghĩ của mình. Chứ với bà ngoại, dẫu cho có đứa nào lỗi lầm thì bà vẫn giang rộng cánh tay chứ nào có chấp trách gì đâu.

Thứ Sáu, tháng 9 07, 2007

ĐI CHƠI PHẦN 1

Hổm rày bà con trên blog cứ hỏi tui đi đâu mất biệt cả 10 ngày nay. Thì nè, 1 tuần ở Sài Gòn do có chút việc riêng ở Toà soạn. Trong một tuần đó có 2 đêm thức trắng, nhậu tưng bừng; có một đêm làm chủ xị khá ấn tượng và gặp một đại sư tỷ quá xá xà xa (chuyện này sẽ kể ở một entry khác). Sực nhớ, toà soạn cho tiền đi du lịch mà chưa đi, mà chưa đi trong hạn định thì tiền bị trưng thu, không được tiếng “làm việc quên thân” thì chớ lại bị nghi ngờ “coi bộ lúc này khá khẩm nên hổng thèm tiền toà soạn cho hen”. Vậy là tiếp tục xách bị lên đường !
Hành trình lại là Châu Đốc nhưng phải là Victoria ChauDoc nghen. Bảnh tẻn chưa !

Gõ chữ mệt quá bà con ơi. Chớ chi mà viết báo thì còn có nhuận bút (bà con mà biết nhuận bút của bài ăn theo bà Mười tui nhận cỡ nào là bà con té xỉu liền đó). Viết blog muốn xỉu mà hổng có một đồng ten. Thành thử chơi phóng sự ảnh vậy. Cũng xin nói cho rõ: toàn bộ ảnh trong entry này là của nghệ sỹ Trương Công Khả. Hắn ở trong VP thì hay bị em út xúm lại ăn hiếp, vậy mà ra khỏi nhà được thiên hạ trọng vọng quá xá trời. Bằng chứng là Victoria mời lên mấy bận, tiếp đãi quá xá, vô phòng ngủ nào cũng thấy “Dear Mr Kha !”. Đợt này lên, không chỉ phòng ngủ mà bàn ăn cũng chễm chệ “In Honor Of Thanh Nien Newspaper Mr Truong Cong Kha & Party – Bon Appetite !”. Chèn ơi !
Vợ chồng chủ blog ngồi chẹt băng sông Hậu qua Cù lao Ông Chưởng thăm ông lão 113 tuổi.

Tặng ông cụ tờ báo và cả cuốn “Dấu xưa Nam bộ” có bài viết về ông cụ hết sức hoành tráng. Khi chia tay ông cụ nói: “Cám ơn tới thăm tui nghen. Chúc vạn sự lành”. Quá xá đã !

Lên Châu Đốc cả đám cương quyết chỉ ở loanh quanh khách sạn để… hưởng thụ, chớ không thăm thú loanh quanh gì hết. Hưởng thụ là vầy nè

Victoria Châu Đốc đã chào đón đoàn bằng một bữa tiệc “đượm bạc” thế này đây:
Chicken & Banana blossom salad with roasted Sesame Rice Paper
Gỏi gà trộn bắp chuối dùng với Bánh đa mè nướng than.
Sweet & sour fish soup
Canh chua cá hú

“Dieu Hong” fish in Lotus leaf
Cá Diêu Hồng gói lá Sen

Eel Steamed with “Cach” leaf
Lươn um lá Cách

Sautée Mekong flower
Bông điên điển xào
Steamed Rice
Cơm trắng

Pineapple Tart with home made Ice cream
Bánh Tạc Khóm dùng với kem


Ăn xong phải có chơi bời chứ ! Nói nhỏ: trong khi các tay này mãi mê chơi bời thì tui và vợ T.C.K đi “mát” mỗi suất 80 phút là 30USD. Tên nghệ sĩ thấy lâu quá bèn gào lên trong máy “ai” mát mà lâu dữ dzậy ! (Còn tiếp)







Thứ Tư, tháng 9 05, 2007

CON TRAI ĐI HỌC


Hai cha con bì đặt đi "thư giãn" tại Victoria Châu Đốc hôm 2.9
Sáng thứ dậy lúc 5 giờ để ủi quần áo cho con trai đi khai giảng. Áo sơ mi trắng size S, quần xanh đen size 30 - số đo nhỏ nhất nhưng đã nâng bậc lên... trang phục công sở của bác Hùng - May Tây Đô. Oách thật đó !

Chồng cũng lồm cồm thức dậy nói 2 câu khiến cả 2 mẹ con cùng la lên chỏi lỏi. Câu thứ 1: "Chà ! nhà trường phát minh ra vụ bảng tên chỉ cần ủi ép vào áo chứ không may coi bộ tốt cho "khả năng may vá" của mẹ quá ta !" - Mẹ cu Tâm phải thảng thốt kêu - "Trời ơi !". Câu thứ 2: "Để ba chup cho con một kiểu hình kỷ niệm ngày đầu vô cấp 3 nghen !". Thằng con từ chối lia lịa: "Đâu cần cải lương quá vậy ba ! Con lớn rồi mà". Nói vậy chớ cu cậu cảm động chớp chớp mắt khi thấy mẹ dắt xe đạp, mở cổng rào cho. Hắn không quên cười cười nói trúng tim đen của mẹ hắn: "Con biết rồi. Một năm được có một ngày này thôi à !".

Sáng nay hai vợ chồng đi uống cà phê mà toàn nhắc chuyện quá khứ "lẫy lừng" của thằng con. Từ chuyện hồi cu cậu còn nhỏ xíu đi học lớp "cháo" trường Hương Tràm Cà Mau với lỉnh kỉnh nào là gối mền, bình sữa và cả cục xôi. Xem như cu cậu oách nhất trường khi được mẹ diện cho toàn áo sơ mi đủ thứ màu, rồi quần tây và cả áo ghi lê đen, cà vạt xanh, nơ đỏ. Vào học được 3 ngày cô giáo gọi lên "mắng vốn" vì cu cậu cứ tìm... mấy bé gái da trắng tinh để... cắn một cái cho đã ! Lên lớp "cơm nát" đã thay lời bài hát cô dạy vì "con thấy vậy mới đúng"; rồi cả màn dẫy ra khóc khi cô giáo dạy trăn và cá sấu là động vật hoang dã. Cu cậu nói với cô: “Nhà ba Dương của con nuôi trăn với cá sấu nhiều lắm !”.

Mới đó mà đã trên 10 năm. Từ một đứa bé còn “non trong” mà mình hay tự hào khoe lại “quá khứ”: “Hồi đó con của mẹ đẹp lắm nghen. Da trắng, môi đỏ, mắt đen, tóc mịn mứt” (Thằng con mình phản đối quyết liệt - Mẹ tả con sao giống Bạch Tuyết quá dzậy ! Hì hì, bà mẹ nào cũng vậy thôi). Nay, cu cậu đã là một thanh niên cao mét bảy, đô con, trán nổi mụn. Nghe nói lớp học sĩ số có 23 đứa mà chỉ 3 thằng con trai. Của hiếm đây. Hèn chi, cu cậu đóng bộ đi học coi bộ bảnh tẻn dữ.

Tháng 10 tới đây, cu cậu bước qua tuổi 16. Tuổi biết mộng mơ và bày tỏ chính kiến của riêng mình. Nhanh quá. Mới ngày nào, cả 2 vợ chồng cùng vác máy ảnh đi chụp hình dạo ở Công viên Cà Mau kiếm tiền mua sữa Dumex cho cu cậu; rồi đi viết báo cáo thuê cho Hội phụ nữ; đi kẻ vẽ biển hiệu để kiếm tiền mua đồ chơi. Lại có năm đi mượn mấy công ruộng của ông nội để trồng đậu xanh, trồng dưa hấu. Chồng đi trước lấy cây chỉa xom đất, vợ đi sau bỏ hột, bón phân dơi; thiếu điều ngủ gục giữa ruộng. Lại có năm vô rừng U Minh mướn đất trồng lúa. Tới chừng thu hoạch được trăm giạ lúa mừng chảy nước mắt. À ! Còn cả chuyện nuôi trăn, trăn chết vợ ngồi khóc hu hu. Mười mấy năm nuôi con là chừng đó thời gian cả 2 vợ chồng “vào đời sớm đặng mưu sinh”. Mỗi khi “kể lể quá khứ”, tuỳ theo ngữ cảnh lúc đó, cu cậu sẽ có những phản ứng khác nhau. Nếu ngữ cảnh vui, cu cậu khoái chí bình luận ghê lắm. Nếu ngữ cảnh là mượn chuyện rầy la thể nào cu cậu cũng cự nự: “Hồi đó khác, bây giờ khác. Chẳng lẽ bây giờ bắt con phải cực như hồi đó”. Quả tình, chuyện dạy con càng ngày càng phức tạp.

Hôm qua, mợ Tr. gọi điện, cả hai “tám” chừng nửa tiếng đồng hồ. Linh tinh đủ thứ chuyện đàn bà. Nhưng vui nhất là việc tìm kiếm được học bổng cho mấy năm trung học và cả mấy năm đại học A. Lại cuống cuồng lên lo đủ thứ chuyện. Từ đây tới đó, thời gian cũng còn dài nhưng nghĩ tới lại… buồn buồn. Mọi lần mới tính chuyện thôi, hai vợ chồng đã lôi album của cu cậu ra mà… nhớ lần lần ! H.G nghe chuyện cười ngắt nga, ngắt nghẻo “H. với cậu mắc cười quá !”. Mình la lên: “Làm mẹ đi rồi biết”. Bây giờ thì biết rồi đó. Mới tính chuyện thuê người làm giữ cu Bách để đi học mà đã khóc lóc, lo không biết người làm có để con mình té xuống đất hay không (!). Vừa lo vừa mơ mộng: “Không biết chừng nào cu Bách mang giày nai kì giống cậu Tâm ta”.

Lại một vòng tròn mới.